Dąb szypułkowy
Nazwa łacińska: Quercus robur
Systematyka:
Domena – eukarionty
Królestwo – rośliny
Klad – rośliny naczyniowe, rośliny nasienne
Klasa – okrytonasienne
Klad – klad różowych
Rząd – bukowce
Rodzina – bukowate
Rodzaj – dąb
Gatunek – dąb szypułkowy
Występowanie: Dąb szypułkowy występuje na terenie całej Europy oprócz północnej Skandynawii, a także w południowo-wschodniej Azji. Jest to najpospolitszy gatunek dębu w Polsce.
Opis ogólny: Dąb szypułkowy jest gatunkiem długowiecznym, żyje średnio ponad 700 lat. Z tego względu symbolizuje długowieczność i siłę. Ponadto, osiąga ogromne wymiary (od 20 do 40m), a co za tym idzie, sprawia wrażenie majestatyczne i dostojne. Stare okazy dębu szypułkowego występujące w Polsce to w większości chronione prawnie pomniki przyrody.
Zastosowanie: Drewno dębu szypułkowego jest cenionym surowcem w stolarstwie, bednarstwie i szkutnictwie. W przeszłości było również szeroko stosowane jako materiał konstrukcyjny, a także w kołodziejstwie. Ponadto, dąb szypułkowy to surowiec zielarski. Jego kora łagodzi stany zapalne skóry i błon śluzowych, jest stosowana w odmrożeniach i oparzeniach. Jest składnikiem tabletek na biegunkę, ma działanie bakteriobójcze i ściągające. Dawniej wykorzystywano ją również w garbarstwie. Owoce dębu, żołędzie, to ważny pokarm zwierząt leśnych. Niektóre odmiany dębu szypułkowego są bardzo dekoracyjne, pojawiają się w parkach i ogrodach, z powodzeniem formuje się z nich żywopłoty i szpalery. Często sadzi się też dęby jako drzewa pamiątkowe.
Cechy morficzne: Swobodnie rosnące dęby szypułkowe cechuje krótki, szeroki pień (2-3m średnicy) i nisko osadzone, grube konary. Natomiast dęby rosnące w grupach mają wysoko osadzone gałęzie, a ich korona jest niezbyt rozbudowana. Gładka, błyszcząca kora występuje u młodych drzew. Stare drzewa mają grubą, ciemnoszarą, popękaną korę. Liście mają średnio 11-12 cm długości i 6-7cm szerokości. Są skórzaste, nagie, barwy ciemnozielonej. Roślina kwietnie od końca kwietnia do końca maja. Wraz z pojawianiem się kwiatów męskich i żeńskich rozwijają się liście. Owoce dębu szypułkowego to żołędzie. Z uwagi na długie, mocne korzenie dąb szypułkowy jest w stanie oprzeć się silnym wiatrom.
Drewno: Dąb szypułkowy ma bardzo twarde drewno, odporne na ścieranie, bardzo wytrzymałe i trwałe. Ma barwę brunatną. Natomiast drewno zatopione w wodzie po wielu latach staje się czarne i matowe.